jagers en boeren
(- 3000 v. Chr) 

Grieken en Romeinen
(- 800- 500 n. Chr.)

monniken en ridders (500-1000)

steden en staten
1000-1500)

ontdekkers en hervormers
(1500-1600)

regenten en vorsten (1600-1700)

pruiken en revoluties (1700-1800)

burgers en stoommachines
(1800-1900)

twee wereldoorlogen
(1900-1950)

televisie en computers (1950-2000)

jagers en boeren (- 3000 v. Chr)

Vroeger en zo | bestel bijbehorend lesmateriaal

• De hunebedden - digibordplaat - werkblad 5/6 - webquest 7/8
• Ötzi, de ijsmummie met een schoudermatel van gras
  

Klokhuis canon:

• De IJstijd, ijs van wel twee kilometer dik
  
• Prehistorische dieren op de grassteppen van de Noordzee
• Prehistorische dieren, botten uit de oude tijd
  
• Fossielen, jacht op oude botten
• Dodo, uitgestorven dieren
  
• Grafheuvels, kleine pukkeltjes in een groot landschap
  
• Hunebedden - digibordplaat - werkblad 5/6 - webquest 7/8
• Jagers en verzamelaars
• De eerste boeren
  

Vroeger was het anders: Hunebedden - digibordplaat - werkblad 5/6 - webquest 7/8

De Steentijd:

• Als stenen konden spreken
• Scherven van een ver verleden
• Tekens op de wand
  

Beeldbank Schooltv:

• Een Dinodrol, eerst voelen dan ruiken
• Skelet van een dinosaurus,
  
• Dino-dinges (grappig liedje over dinosaurussen)
• De mammoet, de koning van de IJstijd
• Vuur maken
   
• Ötzi, de ijsmummie [1]
  
• Ötzi, de ijsmummie [2]
• De spullen van Öti
• Ötzi en zijn dorpelingen
• Geen "gewone" dood
   
• De tijd van de Hunebedden, stenen grafkamers (1) - digibordplaat - werkblad 5/6 - webquest 7/8
  
• De tijd van de Hunebedden (2)
• Wat zijn Hunebedden?
• De bouw van een hunebed
   
• Jagers en verzamelaars
• De sjamaan
• De eerste boeren

Kijk hier voor meer lesmateriaal jagers en boeren of kies een ander tijdsvak.

Grieken en Romeinen (- 800 - 500 n Chr.)

Vroeger en zo | bestel bijbehorend lesmateriaal

• De Oude Grieken, goden en bouwstijlen
  
• De Olympische Spelen - Toen en nu
• Romeinen in ons land
  
• In het Oude Rome: heer en meester in Europa
  
• Een graf voor de farao: spiegelende pyramides
  
• Het offer aan de goden, het meisje van Yde: een treurig levenseinde.
  

Klokhuis canon: De Romeinse limes - digibordplaat - werkblad 5/6 - werkblad 7/8
 

• Romulus en Remus, de stichters van Rome
• Keizer Caesar en Cleopatra
• Keizer Augustus
• Keizer Nero
• Spartacus en Crassus, armoede en rijkdom
• Ovidius, het dagelijks leven
• Julius Civilis, de opstand
  
• Het einde van het Romeinse rijk
  

Vroeger was het anders: Romeinen in ons land - digibordplaat - werkblad 5/6 - werkblad 7/8

Beeldbank Schooltv:

• De piramide van Cheops
• De bouw van een Egyptische piramide
   
• Het Romeinse Rijk - digibordplaat - werkblad 5/6 - werkblad 7/8
  
• Romeinen in ons land
• Moordrecht: Romeins dorp
• Alle heirbanen leiden naar Rome, aanleg en onderhoud van wegen
• Water in het oude Rome
• Romeinse badhuizen
• Betalen in de tijd van de Romeinen
• Wapens van Romeinen
   
  
• Opstand van de Bataven
   
  
• De goden van de Oude Grieken
• Tempels van de oude Grieken
• Mannen en vrouwen bij de Oude Grieken
• Het Grieks theater
• Het orakel van Delphi, voorspellingen bij de Grieken
  
• De Olympische Spelen
• De antieke Olympische spelen
   
  
• Het meisje van Yde
     
  
• Mummie, hoe werden ze gemaakt?

Kijk hier voor meer lesmateriaal Grieken en Romeinen of kies een ander tijdsvak.

monniken en ridders (500 - 1000)

Vroeger en zo | bestel bijbehorend lesmateriaal

• Karel de Grote, keizer dienst van God
  

Klokhuis canon:

• Willibrord: aartsbisschop ter paard
  
• Karel de Grote, keizer in dienst van God
• Het Harnas: uniform van blik
  

Vroeger was het anders: Op het kasteel

De middeleeuwen

• Het platteland
• Het kasteel
• In de stad
  

Beeldbank Schooltv:

• Karel de Grote
• Karel de Grote en onderwijs
   
• Kloosters in de middeleeuwen: monnikenwerk
  
• Drie kloostergeloften, een zware opgave
   
  
• Bonifatius: heilige martelaar
  
• Bonifatius bij Dokkum vermoord
   
• Het ontstaan van kastelen
  
• Leven in een kasteel
• Het kasteel , overal op voorbereid
• Een aanval op een kasteel
• Ridders, in dienst van een heer
• Kooplieden in de middeleeuwen - werkblad 6-8
  
• De Focke-dag in Westeremden
   
• De Maya's uit Zuid-Amerika
  

Kijk hier voor meer lesmateriaal monniken en ridders of kies een ander tijdsvak.

steden en staten (1000 - 1500)

Vroeger en zo | bestel bijbehorend lesmateriaal

• De Vikingen komen
• De Kruistochten - God wil het!
  
• De zwarte dood
• Een stad als vesting
• Floris V vermoord - 1296
  

Klokhuis canon:

• Hebban Olla Vogola, de eerste geschreven Nederlandse tekst
• Floris V - digibordplaat - werkblad 5-8
  
• De Hanze
• De grachtengordel
  

Vroeger was het anders: De middeleeuwse stad

Beeldbank Schooltv:

• De Vikingen: plunderende schurken
• De tochten van de Vikingen
   
• De Kruistochten, God wil het
  
• De Kruistochten, de verovering van Jeruzalem: een bloedbad
   
  
• De eerste steden
• Een middeleeuwse stad
• Stadsrechten, regels en wetten van een stad
• Weesp 650 jaar! In 1355 kreeg Weesp stadsrechten
• Amsterdam groeit, een dorp wordt een stad
• Amsterdam die grote stad...
   
  
• De markt als middelpunt van de stad
• Naar de markt in de Middeleeuwen
• Houten huizen
• Bij de mensen thuis in de Middeleeuwen
• De zwarte dood
   
• Veilig wonen in de middeleeuwen
• Een vestingstad
• Een slingerblijde, een boos wapen...
• Naarden, een vestingstad
• De burcht van Leiden, muren van  bijna een meter dik
   
• Floris de Vijfde: beschermer van de boeren - digibordplaat - werkblad 5-8
  
• Floris V vermoord - werkblad 6-8
   
• Ontdekkingsreiziger Columbus: een nieuwsgierig man
  
• Columbus op reis, 1492
• Columbus, de ontdekkingsreiziger, geen Indië, maar Amerika
   
  
• Archeologie, vondsten uit de Middeleeuwen

Kijk hier voor meer lesmateriaal steden en staten of kies een ander tijdsvak.

ontdekkers en hervormers (1500 - 1600)

Vroeger en zo | bestel bijbehorend lesmateriaal

• De Beeldenstorm: boos op beelden
  
• Op 1 april verloor Alva zijn bril
• Het beleg van Leiden: 1574 haring en wittebrood
  
• Willem Barentsz: vast in het poolijs, houten schepen tegen staalharde schotsen
• De ondergang van de Spaanse Armada
  

Klokhuis canon:

• Karel V: een machtig man met een centenbakje
  
• Beeldenstorm: gedeukte orgelpijpen
  
• Erasmus: de buik heeft geen oren - werkblad spreekwoorden Erasmus 7/8
  
• Willem van Oranje: een Delfse moord in de Prinsenhof
• De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden
  

Vroeger was het anders: Opstand tegen de koning

Beeldbank Schooltv:

• Ten strijde tegen Engeland
• De Spaanse Armada op weg
   
• 95 stellingen [Maarten Luther]
   
• Onrust in de Nederlanden, honger, armoede en onvrede
• De tachtigjarige oorlog
• Willem van Oranje, leider van de opstand in Nederland
• De moord op Willem van Oranje
• Willem van Oranje vermoord
• Politieke moorden
   
• Een echte ontdekkingsreis
• Overwintering op Nova Zembla
   
• Heksenvervolgingen
• Karel V
• Erasmus - werkblad spreekwoorden Erasmus 7/8

 Kijk hier voor meer lesmateriaal ontdekkers en hervormers of kies een ander tijdsvak.

regenten en vorsten (1600 - 1700)

Vroeger en zo | bestel bijbehorend lesmateriaal

• De ondergang van de Spaanse Armada
• Hugo de Groot in de boekenkist - digibordplaat - werkblad 5-8
• Leven in de Gouden eeuw
• Michiel de Ruyter: stuurmanskunst op zee
  
• Vaar mee met de VOC
  
• Rembrandt: een kleurrijk figuur - digibordplaat - werkblad 5-8 - lespakket Rembrandthuis
  

Klokhuis canon:

• VOC: honderd jaar lang het grootste handelsbedrijf ter wereld
• Michiel de Ruyter: stuurmanskunst op zee
• Rembrandt - digibordplaat - werkblad 5-8 - lespakket Rembrandthuis
  
• Spinoza - digibordplaat - werkblad 5-8
• Christiaan Huygens en de ring van Saturnus - digibordplaat
• De Beemster, het ontstaan van Flevoland
• Statenbijbel: Gods Woord in fraaie letters
  
• Hugo de Groot - digibordplaat - werkblad 5-8
• Atlas Major: alias atlas Blaauw met wonderschone tekeningen
  
• Buitenhuizen - digibordplaat - werkblad 5-8 - voorleesverhaal inpolderen 5-8

Vroeger was het anders: Een eeuw van goud

Vaar mee met de VOC aflevering 1 en aflevering 2

• Welkom in de Gouden Eeuw | Dagelijks leven
• Welkom in de Gouden Eeuw | Politiek
• Welkom in de Gouden Eeuw | Wetenschap
• Welkom in de Gouden Eeuw! | Kunst
• Welkom in de Gouden Eeuw | De VOC

Beeldbank Schooltv:

• Buitenhuizen - digibordplaat - werkblad 5-8 - voorleesverhaal inpolderen 5-8 
• Michiel de Ruyter, Nederlandse zeeheld
• De dood van Michiel de Ruyter
   
• Hugo de Groot: ontsnapt in een boekenkist - digibordplaat - werkblad 5-8
   
• Het leven van Rembrandt - digibordplaat - werkblad 5-8 - lespakket Rembrandthuis
  
• Rembrandt, een beroemd schilder
  
• Het geheim van Rembrandt
• Het Nachtwachtgilde
• De etsen van Rembrandt
• Kunst uit de Gouden Eeuw
   
  
• Armoede in de Gouden Eeuw, niet iedereen had het goed
• Rijkdom in de Gouden Eeuw, koooplieden en hun huizen
  
• Handel over zee tijdens de Gouden Eeuw
  
• Handel in de Gouden Eeuw - werkblad 6-8
  
• Amsterdam in de Gouden Eeuw
• Slavernij in de Gouden Eeuw
  
• Het einde van de Gouden Eeuw
   
  
• Jacob gaat varen, het leven op een VOC schip is zwaar
• Specerijen uit Indië, de start van een bloeiende handel
  
• Ruim baan voor de VOC
• Heren 17, het bestuur van de VOC
• De route van de VOC: een lange omweg vol scheurbuik
  
• De VOC in Batavia
   
  
• Spinoza: eenvoudig ambachtsman en groots denker - digibordplaat - werkblad 5-8
   
• Geschiedenis uit scheepswrakken
  

Kijk hier voor meer lesmateriaal regenten en vorsten of kies een ander tijdsvak.

pruiken en revoluties (1700 - 1800)

Vroeger en zo | bestel bijbehorend lesmateriaal

• De Franse Tijd - digibordplaat - werkblad 5-8
• Napoleon verslagen bij Waterloo
  
• Slavernij
• Slavernij: suiker
  
• Slaven
• Slavenhandel
  
• Het zonnestelsel van Eise
  
• De Patriotten - digibordplaat - werkblad 5-8

Klokhuis canon:

• De Patriotten en een gevluchte stadshouder - digibordplaat - werkblad 5-8
• Eise Eisinga: een geniale wolkammer - digibordplaat - werkblad 5-8
• Napoleon Bonaparte: de baas van de Franse provincie Nederland - digibordplaat - werkblad 5-8
• Ghana migratie en slavernij
• Nederlandse Antillen
  

Vroeger was het anders: 

• De Frande tijd
• De Pruikentijd
  

Slavernij Junior

• aflevering 1 slaven
• aflevering 2 suiker
• aflevering 3 touw
• aflevering 4 steen
• aflevering 5 vuilnis
• aflevering 6 kinderen
  

Beeldbank Schooltv:

• De Franse tijd - digibordplaat - werkblad 5-8
• Wie is Napoleon?
• 1747 een rumoerig jaar
• Vrijheid, gelijkheid en broederschap
• Fransen in Nederland
  
• Vechten in het Franse leger
• De slag bij Waterloo
• Waarom is de hofstad niet de hoofdstad?
   
• Nederlandse slavernij
• Handel in slaven
• Op het schip
• Slaven op onze plantages
• Nederland stopt de slavernij
• Afschaffing slavenhandel
   
• Eise Eisinga - digibordplaat - werkblad 5-8
• Hendrik de Bosch, Amsterdamse dokter in de achttiende eeuw
• Ontdekkingen in de pruikentijd
• Diersoorten ontdekken
   
• De Patriotten, burgers willen zelf hun stad besturen - digibordplaat - werkblad 5-8
   
• Het Teyler's museum

Kijk hier voor meer lesmateriaal pruiken en revoluties of kies een ander tijdsvak.

burgers en stoommachines (1800 - 1900)

Vroeger en zo | bestel bijbehorend lesmateriaal

• Kinderarbeid - digibordplaat - werkblad 5-8 - werkblad 7/8
  
• Aletta's strijd voor vrouwen - digibordplaat - werkblad 5-8
• Koning Willem I verliest België
• Vincents kleuren - digibordplaat - werkblad 5-8 - lespakket Van Gogh
  
• Prinsjesdag
  

Klokhuis canon:

• Koning Willem I: koning koopman
  
• Grondwet: de koning is onschendbaar, de regering is verantwoordelijk
  
• Indonesië - digibordplaat - werkblad 5-8
  
• Vincent van Gogh - digibordplaat - werkblad 5-8 - lespakket Vincent van Gogh
  
• Max Havelaar - digibordplaat - werkblad 5-8
• Aletta Jacobs - digibordplaat - werkblad 5-8
• Kinderarbeid - digibordplaat - werkblad 5-8 - werkblad 7-8
• Kinderarbeid in het hier en nu
  
• De eerste spoorlijn
  

Vroeger was het anders: Nieuwe machines en uitvindingen

Welkom in de IJzeren Eeuw | bestel bijbehorend lesmateriaal

• De Franse tijd in Nederland
• Arm en rijk
• Kunst
• Wetenschap
• Dagelijks leven
• Een beter land
• Nederland en de wereld
• Het koninkrijk spoelt aan

Beeldbank Schooltv:

• De grondwet
   
• Aletta Jacobs strijdster voor vrouwenrechten - digibordplaat - werkblad 5-8
• Aletta Jacobs de eerste vrouwelijke student
• Aletta met haar dokterstas, schooltv canonliedje
   
• Het fabrieksleven
• De eerste stoommachines
• Op stoom, de stoommachine en de stoomtrein
  
• Uitvindingen uit de negentiende eeuw
   
• Kinderarbeid in Nederland: een zwaar leven - digibordplaat - werkblad 5-8 - werkblad 7/8
   
• Het leven van Vincent van Gogh - digibordplaat - werkblad 5-8 - lespakket Vincent van Gogh
  
• Vincents kleuren, canonliedje - digibordplaat - werkblad 5-8 - lespakket Vincent van Gogh
  
• Vincent, de kunstschilder
   
• Nederland wordt een koninkrijk
• Het verlies van België
  
• Koning Willem I
• Prinsjesdag
   
• De ijskelder
• De natuur op een landgoed
• Oranjerie
   
• Nederlands-Indië - digibordplaat - werkblad 5-8
• Afschaffing slavenhandel
   
• Charles Darwin: op zoek naar snaveltjes
  
• De Galapagoseilanden
  

Kijk hier voor meer lesmateriaal burgers en stoommachines of kies een ander tijdsvak.

twee wereldoorlogen (1900 - 1950)

Kleine handen in een grote oorlog, 1914-1918

• De aanval
• De vlucht
• De berg
• De leugen
• De pijn
• De ondergang
• De opstand
• De straf
  

13 in de oorlog: kijkvragen | antwoorden

• Een stad in brand
• Bezetting
• NSB
• Engeland
• Verraad en Verzet
• Joden
• Gewapend verzet
• Vernietiging
• Arnhem
• Hongerwinter
• Indië
• Bevrijding - digibordplaat
• Na de oorlog

Vroeger en zo

• Oorlog in de loopgraven, de eerste wereld oorlog - digibordplaat - werkblad 5-8
• Crisis in de jaren dertig - digibordplaat
  
• Nederland in oorlog - mei 1940
• Onderduiken
• Anne Frank - digibordplaat - werkblad 5-8 - werkblad 6-8
• Een brug te ver
• De Hongerwinter
   
  
• De Afsluitdijk
   
  

Klokhuis canon:

• WO 1 - digibordplaat - werkblad 5-8
• Crisisjaren
• Nederlandse Antillen
• Tweede Wereldoorlog
• Anne Frank deel 1 - digibordplaat - werkblad 5-8 - werkblad 6-8
• Anne Frank deel 2
• De Stijl - vensterplaat - werkblad 5-8

Vroeger was het anders: 

• De Tweede wereld Oorlog

Welkom in de jaren 60:

• Wetenschap
• Welvaart
• Dagelijks leven
• Kunst
• Protest
• De wereld

Beeldbank Schooltv:

• De Eerste Wereldoorlog - digibordplaat - werkblad 5-8
  
• Slag bij de Somme
• Soldaat in de eerste wereldoorlog
   
• Crisis in Nederland
• Zwarte donderdag
• De wederopbouw, de regering bestrijdt de crisis
   
• Nederland in oorlog, de Duitsers vallen Nederland binnen
• De Tweede Wereldoorlog
• Duitsland valt Nederland binnen
• Nederland in oorlog met een verwaarloosd leger
• Luchtalarm! 14 mei 1940
• Bommen op Rotterdam
• Rotterdam gebombardeerd, Nederland in Duitse handen
   
• Nederland bezet
• Engelandvaarders
• Waarom staken? Het eerste grote verzet tegen de Duitsers
• Verzet en verraad
• Verzet tegen de Duitsers
• Gewapend verzet
• Bij het verzet
   
• De opkomst van de NSB
• Landverraders
• Vechten aan Duitslands zijde
• De Nationale Jeugdstorm
• Wraak op de NSB
   
• Jodenvervolging
• Joden worden weggevoerd
• Aparte wijken voor joden
• Een nieuwe naam
• Onderduiken - werkblad 6-8
  
• Verstoppen voor de Duitsers
• Salo Muller
• De vernietigingskampen
• Kamp Auschwitz
• Kamp Westerbork
  
• Het dagboek van Anne Frank - digibordplaat - werkblad 5-8 - werkblad 6-8
   
• Hongersnood in Nederland
• Hongertochten
• De hongerwinter
• Een koude, hongerige winter
• Honger in de winter van 1944-1945  
• Het einde van de hongerwinter
   
• Een brug te ver - werkblad 6-8
  
• Arnhem, september 1944
• De bevrijding begint - digibordplaat
  
• D-day
• Het einde van de Tweede Wereldoorlog
• De oorlog in Nederland is voorbij - digibordplaat
• Duitsland geeft zich over
• Nederland bevrijd, gevangenen keren terug
• Na de oorlog, gevangenen worden gestraft  
• Nederland in puin
   
• Een monument voor oorlogsslachtoffers
• Oorlogsmonumenten
• 4 mei
• 5 mei
• Bommen opruimen 
• Oorlogsmuseum
   
• De Stijl
   
• Steenkoolmijnen
  
• Werken onder de grond, de steenkolenmijn 
• Steenkool
   
• Nederlanders in Nederlands-Indië - digibordplaat - werkblad 5-8
• Nederlands-Indië in oorlogstijd
• De oorlog in Nederlands-Indië
• Nederlands-Indië wordt Indonesië

• De bouw van de Afsluitdijk - werkblad 6-8
  
• Gevolgen van de bouw van de Afsluitdijk
  

Kijk hier voor meer lesmateriaal twee wereldoorlogen of kies een ander tijdsvak.

televisies en computers (1950 - 2000)

Vroeger en zo | bestel bijbehorend lesmateriaal

• De watersnoodramp - 1953 - vensterplaat
  
• De tijd van de wederopbouw en Drees
• De gemeenteraad
• Prinsjesdag
  
• Koningin Beatrix
• Oorlog in verscheurd Joegoslavië
  

Klokhuis canon:

• watersnoodramp - vensterplaat
• Een Europa, na een lange periode van strijd en oorlog
• Gasbel - digibordplaat - werkblad 5-8
• Televisie
• Willem Drees
• Annie M.G. Schmidt
• Veelkleurig Nederland - digibordplaat - werkblad 5-8
• Srebrenica
• Rotterdamse haven

Vroeger was het anders:

• Naar school in de jaren 50
• De watersnoodramp - vensterplaat
  

Beeldbank Schooltv:

• De watersnoodramp van 1953, de dijken breken door - vensterplaat
  
• Watersnoodramp 1953, wat gebeurde er?
• Nederland onder water
  
• De redding
• Het Deltaplan
    
  
• De Europese Unie
  
• Ontstaan van de EU - werkblad 7/8
  
• Het Europees parlement
• Vluchten naar Europa
  
  
• Beatrix, van prinsesje tot koningin
• Koningin Beatrix, wat heeft zij betekend voor Nederland?
• Nederland, koning of president
  
• De derde dinsdag in september
• Prinsjesdag - werkblad 7/8
  
• Willem Drees
   
• Op school, 50 jaar geleden
• Op school in de jaren vijftig
  
• Strafwerk op school
   
• Jong in de jaren zestig
• Klederdracht omdat het mooi is
  
• Annie M.G. Schmidt
   
• Het archief
• Een stamboom
   
• Archeologie
• Archeoloogje spelen
• Metaaldetector
  

Kijk hier voor meer lesmateriaal televisies en boeren of kies een ander tijdsvak.

Foutievetestlink